منابع انسانی چیست؟ طبق نظر کارشناسان کسب و کار، منابع انسانی نقش بسیار مهمی در پیشرفت یک سازمان دارند، زیرا مهمترین بخش هر سازمانی مربوط به منابع انسانی آن است. در این مطلب در نظر داریم تا در مورد اهمیت منابع انسانی، اهداف آن و هر آنچه درباره این موضوع باید بدانید صحبت نماییم. همچنین سعی داریم به تمامی سوالات مطرح شده در این حوزه پاسخ دهیم. پیش از همه این صحبتها بهتر است بدانیم منظور از منابع انسانی چیست؟
Human Resources که به اختصار به صورت HR شناخته میشود، به تمامی افرادی که در سازمان مشغول به کار هستند و موجب فعالیت سازمان میشوند، منابع انسانی میگویند. به تعریف سادهتر به هر فرد یا کارمند درون سازمان، یک منبع انسانی گفته میشود. تفاوت منابع انسانی و نیروی انسانی را مطالعه کنید.
یکی از سوالات پرتکرار افراد دربارهی Human Resources این است که منابع انسانی شامل چیست؟ باید گفت HR شامل هر یک از کارمندان یا افرادی است، که تلاش میکنند خود یا افرادی که زیرمجموعه آنها هستند، وظایف خود را به درستی انجام دهد. بدون شک این مسئله سبب پیشرفت و ادامه فعالیت سازمان میشود. با افق فراویژن همراه باشید.
اهمیت منابع انسانی
بسیاری از افراد معتقدند که امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ماشینی شدن بسیاری از فعالیتها مانند مونتاژ، چاپ، بستهبندی و… مسئله منابع انسانی آنچنان مهم نیست یا نقشی در پیشرفت یک مجموعه ندارد. باید گفت چنین نظری کاملا اشتباه است، زیرا اگر تمامی فعالیت ها توسط ماشینها انجام شود، باز هم HR نقش مهمی در یک سازمان دارد.
در پاسخ به سوالاتی چون (( چرا منابع انسانی؟ HR چه نقشی دارد؟ و اهمیت منابع انسانی چیست؟)) باید گفت چنانچه تمامی مراحل تولید یک کالا یا فعالیتهای یک سازمان توسط دستگاه انجام شود، باز هم منابع انسانی مهمترین سرمایه انسانی مجموعه هستند. چون پیشرفتهترین دستگاهها نیز برای راهاندازی و نگهداری به نیروهای انسانی نیاز دارند یا اینکه در صورت خرابی باید توسط نیروهای انسانی متخصص تعمیر شوند.
با توجه به این تفاسیر باید گفت که منابع انسانی، ارزشمندترین سرمایه هر کسب و کاری هستند. به عبارت دیگر اگر تمامی قسمتها و فعالیتهای یک سازمان را مانند یک پازل در نظر بگیریم، اهمیت منابع انسانی مانند قطعه اصلی و بزرگ در پازل است.
اهداف منابع انسانی چیست؟
واحد منابع انسانی به عنوان قلب یک سازمان عمل میکند و در صورتی ضعیف باشد، کل مجموعه دچار مشکل میشود. زمانی که این عضو با نظم و طبق اصول خود کار کند، تمامی اهداف سازمان محقق میشود. در نتیجه اولین هدف منابع انسانی حفظ فعالیت و پویایی سازمان بوده، به عبارت دیگر اولین هدف HR زنده نگه داشتن یک مجموعه است.
در میدان رقابت کسب و کارها، سازمانی پیروز است که کالای با کیفیت تر یا خدمات بهتری را به مخاطبان خود ارائه دهد. طبیعتا بخش عظیمی از کیفیت کالاها یا خدمات به منابع انسانی بستگی دارد. یکی دیگر از اهداف منابع انسانی پیروزی در برابر سایر رقبا است.
تمامی درآمد و سود یک کسب و کار وابسته به مخاطبان آن است، معمولا هر چه میزان تقاضا و تعداد مخاطبان بیشتر باشد، سود حاصل نیز بیشتر میشود. جذب مخاطب نیز به عنوان هدف دیگر منابع انسانی شناخته میشود، زیرا درآمد و سود هر یک از کارمندان نیز وابسته به درآمد و سود سازمان است. پیشنهاد میکنیم مقاله نیروی انسانی چیست را بخوانید.
پس از شناسایی باید بتوانید با راههای مختلف از قبیل استفاده از سیستمهای حضور و غیاب و شناسایی مدلهای مختلف سیستمهای حضور و غیاب نظم را در سازمان خود به جریان بیندازید.
وظیفه منابع انسانی چیست؟
هر یک از اعضای بدن انسان وظیفهای را بر عهده دارند، به عنوان مثال قلب وظیفه خونرسانی، تامین اکسیژن و زنده نگه داشتن سایر اعضا را بر عهده دارد. منابع انسانی نیز مانند قلب باید با تمامی قسمتهای یک سازمان را پویا نگه دارد، زیرا در غیر اینصورت مجموعه از بین میرود.
تعریف مدیریت منابع انسانی چیست؟
تمامی افرادی که در یک سازمان مشغول به کار هستند باید سازماندهی شوند و با برنامهریزی صحیح پیش روند. معمولا در هر کسب و کاری مدیریت منابع انسانی (Human resource management) وجود دارد که به صورت کاملا هدفمند و استراتژیک تمامی مسائل مربوط به کارکنان را بررسی و مدیریت میکند. تمامی فعالیتهای این بخش توسط مدیر و کارشناسان منابع انسانی که درباره دانش کافی دارند انجام میشود.
متاسفانه برخی از مدیران به دلیل کم تجربه بودن به چنین موردی توجه نمیکنند و راهاندازی واحد مدیریت منابع انسانی را جدی نمیگیرند. قطعا عدم توجه به این مسئله سبب زیانهای جبران ناپذیر برای سازمان میشود. با خواندن ادامه این مطلب، به این سوال که کار مدیر منابع انسانی چیست، پاسخ داده خواهد شد.
جذب و استخدام نیرو
برای فعالیت یک مجموعه، باید افرادی با تخصصهای مختلف در سازمان مشغول به کار باشند. اولین وظیفه واحد منابع انسانی برآورد تخصصهای مورد نیاز سازمان و استخدام افراد متخصص است. فردی که کار جذب نیرو را انجام میدهد نیز باید دارای دانش کافی باشد و افراد لایق و ماهر را شناسایی کند. در صورت استخدام افراد غیر ماهر، سازمان دچار ضرر و زیانهای جبران ناپذیر میشود.
محقق کردن اهداف سازمان
قبل از هر چیزی در قدم اول مدیر باید اهداف و نیازهای سازمان را به خوبی بشناسد، سپس باید نیروهای متخصص و تجهیزات مورد نیاز را گردآوری کند. حال با داشتن امکانات و نیروها، باید در جهت پیشبرد اهداف قدم بردارد.
تعیین بودجه و حقوق کارکنان
مدیر منابع انسانی باید دانش کافی در مورد تقسیم کردن بودجه داشته باشد، یعنی باید از نیاز هر قسمت آگاهی داشته باشد. بودجه سازمان باید به طور دقیق در بخشهای مختلف تقسیم شود. تعیین حقوق و مزایای کارکنان یکی دیگر از وظایف و کارهای مدیر منابع انسانی است و مدیر باید مطابق قوانین، حقوق و مزایا پرسنل را تعیین نماید.
رضایت و پیشرفت کارکنان
افرادی که در یک مجموعه استخدام میشوند باید از شرایط شغلی و حقوق خود رضایت کافی داشته باشند، زیرا این مسئله رابطه مستقیمی با نحوه عملکرد آنان دارد. علاوه بر روز به روز باید به دانش و تجربیات پرسنل اضافه شود.
توانمندسازی و آموزش
به طور کلی جهان پیرامون ما دائم در حال تغییر و بروزرسانی است، متخصصان و کارمندان یک سازمان نیز برای ارائه خدمات بهتر باید کاملا بروز باشند. پس مدیر در کنار عمل کردن به وظایف خود باید دانش و مهارت افراد زیرمجموعه خود را مطابق علم و دانش روز، بروزرسانی کند. همچنین در صورتی که نیرویی از دانش کافی برخوردار نیست، آموزشهای لازم را به وی ارائه دهد یا به عبارتی به مسئله توانمندسازی منابع انسانی توجه لازم را داشته باشد.
برنامه ریزی منابع انسانی
برنامه ریزی لازمه موفقیت در هر فعالیتی است، HPR یا همان برنامهریزی منابع انسانی فرایندی است که به صورت مداوم و منظم توسط مدیریت منابع انسانی انجام میشود. با برنامهریزی منابع انسانی میتوان از مسئله کمبود یا مازاد نیروهای انسانی پیشگیری کرد.
طبق این فرایند مدیر طوری برنامه ریزی میکند، تا بین نیروهای کار و کارهای موجود تعادل برقرار باشد. همچنین میکوشد تا از کارمندان که مهمترین سرمایه مجموعه هستند به بهینهترین شکل ممکن در جهت محقق شدن اهداف سازمان استفاده کند.
فرایند برنامه ریزی شامل چهار زیر است:
- ● مرحله تجزیه و تحلیل تعداد نیروهای کاری که در حال حاضر مشغول به کار هستند
- پیش بینی تعداد افرادی که تقاضای کار دارند
- بررسی کارهای مورد نیازی که باید انجام شود.
- برقراری تعادل بین تقاضای نیروی کار پیش بینی شده و کارهای مورد نیاز
آنچه در رابطه با منابع انسانی دانستیم
در این مطلب در مورد منابع انسانی و اهمیتی که در یک سازمان دارد صحبت کردیم، تا بتوانیم ابن آگاهی را به مدیران سازمانها بدهیم که اگر میخواهند به هدف خود برسند باید به اهمیت و ضرورت منابع انسانی توجه داشته باشند. توجه به منابع انسانی باعث محقق شدن اهداف سازمان، افزایش رضایت کارکنان و مخاطبان، پیشرفت مجموعه، جذب مشتری و… میشود. کمبود یا مازاد نیروهای انسانی یکی از مسائل خطر آفرین برای سازمان به حساب میآید اما با مدیریت و برنامه ریزی منابع انسانی میتوان از آن جلوگیری کرد. پس باید مسئله منابع انسانی و موارد مربوط به آن را جدی گرفت.
بهره وری منابع انسانی چیست؟
منظور از بهره وری منابع انسانی یعنی باید کار درست را به روش درست در تمام اوقات انجام دهند یا اینکه شامل فعالیتهای صحیح وبه موقع است توسط منابع انسانی انجام شود. طبق تعریف دیگر منظور از بهرهوری منابع انسانی استمرار انجام کار و اثربخشی آن برای سازمان است.
نقش مدیریت منابع انسانی چیست؟
بهرهوری، کارایی و اثربخشی از جمله مهمترین نقسهای مدیریت منابع انسانی هستند. مدیریت منابع انسانی باید به گونهای عمل کند تا فعالیتهای سازمان اثربخشی و کارایی قابل توجهی داشته باشند.
وظایف کارشناس منابع انسانی چیست؟
کارشناس منابع انسانی در واقع دستیار و همراه مدیر منابع انسانی است و وظایفی همچون هماهنگی مصاحبه، طرح سوال، پیگیری تصمیمات، مسائل مربوط به استخدامهای جدید، پاسخ به سوالات کارکنان، راهنمایی پرسنل و… را به عهده دارد. تسلط بر ابزارهای مدیریت منابع انسانی بسیار مهم و ضروری است.
برنامه ریزی منابع انسانی چیست؟
فرایندی است که طی آن مدیر منابع انسانی نیروهای کاری که در سازمان مشغول هستند، تعداد افراد متقاضی و میزان فعالیتهای مورد نیاز را بررسی میکند. سپس بین فعالیتهای مورد نیاز و نیروهای کار تعادل برقرار میکند تا سازمان دچار کمبود یا مازاد منابع انسانی نشود.
واحد مدیریت منابع انسانی چیست؟
به عنوان یکی از مهمترین واحدهای هر سازمانی شناخته میشود، زیرا تمامی تصمیمات، روشها، وظایف و فعالیتهای یک مجموعه توسط این واحد انجام میشود. به علاوه مواردی وظایفی مانند استخدام، اخراج، آموزش و ارزیابی عملکرد کارکنان نیز بر عهده واحد منابع انسانی است.
یکی از راههای مدیریت بهتر پرسنل، استفاده از لیست اکسل حضور و غیاب پرسنل است.